Başbakan Erdoğan dün Dersim trajedisi için özür diledi. Şimdi bu özrün hukuki bir niteliğe de kavuşturulması bekleniyor.
ANKARA - Türkiye tarihinde ilk defa toplumsal bir trajedi için resmen özür dilendi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, dün partisinin il başkanları toplantısında yaptığı konuşmada Dersim’de yaşanan olaylarla ilgili olarak, “Eğer devlet adına özür dilemek gerekiyorsa ve böyle bir literatür varsa ben özür dilerim ve diliyorum” dedi. Ancak Başbakan, Kemal Kılıçdaroğlu’na seslenmeyi de ihmal etmedi: “CHP zihniyeti adına özür dilemesi gereken varsa, şu anda güya ‘yeni CHP’nin yeni genel başkanıyım’ diyorsun o da sensin, ‘Hem bir Tuncelili olarak hem bir Dersimli olarak onur duyuyorum’ diyorsun ya hadi onurunu kurtar bakalım.” dersim dersim dersim dersim dersim
Erdoğan, AKP’li milletvekili Mehmet Metiner’i de “Bu işlere daha fazla girme Mehmetçiğim” diyerek uyardı.
Erdoğan konuşmasında dönemin tanıklarının anlatımlarının yer aldığı kitaplardan ve özellikle Necip Fazıl’ın ‘Son Devrin Din Mazlumları’ isimli kitabından bol bol alıntı yaptı. Başbakan, Dersim olayının simgesi olan Seyit Rıza’yı da özel olarak andı: “Dönemin Malatya Emniyet Müdürü İhsan Sabri Çağlayangil, bir röportajda bunu şöyle anlatıyor: ‘Seyit Rıza, meydan insan doluymuş gibi sessizliğe ve boşluğa hitap etti: Evlad-ı Kerbelayıkh, bihatayıkh, yani Kerbela’nın çocuklarıyız. Biz hatasızız. Ayıptır, zulümdür, cinayettir.” Erdoğan konuşmasında bazı belgeleri de tek tek gösterdi. Başbakan’ın açıkladığı o belgeler ve üzerine yaptığı yorumlar şöyle:
BELGE 1: DERSİM RAPORU: Çeşitli tarihlerde Dersim raporları hazırlanıyor. Şu rapor sadece 100 adet bastırılarak, zatamahsus olarak, bu notla belli yerlere gönderilmiş bir rapordur. Deniliyor ki: Dersim, Hükumet-i Cumhuriye için bir çıbandır. Bu çıban üzerinde kat’i bir ameliye yapmak ve ihtimalat-ı elimeyi önlemek, selamet-i memleket namına farz-ıayndır.
BELGE 2: TUNCELİ KANUNU: Kanunun ilk maddesinde şu belirtiliyor: Tunceli vilayetine, korkomutan rütbesinde bir zat vali ve kumandan olarak seçilir. Sonra, bu vali ve kumandana yasada çok enteresan haklar tanınıyor. Mesela aileleri bir yerden bir yere göç ettirebilir.
BELGE 3: ÖLÜ SAYISI: Jandarma Komutanlığı’ndan Başbakanlığa gönderilen belgede Dersim’e yapılan müdahalenin ölü, diri ve teslim olanların bilançosu veriliyor. Buna göre 1936, 1937, 1938 ve 1939’da toplam 13 bin 806 kişi öldürüldü. Belgenin altındaki imza çok ilginç. Faik Öztrak. Dahiliye vekili, yani İçişleri Bakanı...
BELGE 4: BAKANLAR KURULU KARARI: Tunceli’den 11 bin 683 kişinin sürüldüğünü belirtiyor, 2 bin kişinin daha sürülmesini karara bağlıyor. Başbakan kim biliyor musunuz Celal Bayar. Reisi Cumhur İsmet İnönü. İmzalardan bir isim daha dikkatimi çekti. Bayındırlık Bakanı Ali Çetinkaya. CHP bu işte...
BELGE 5: 1938 TARİHLİ RAPOR: Dersim operasyonlarının hemen ardından, Sason’da yapılan temizlik ve takip operasyonlarının raporu. Sason bölgesinde 384 kişinin öldürüldüğü, teslim olanların batıya göç ettirildiği ifade ediliyor. 28 Eylül 1938. İmza kim biliyor musunuz? İçişleri Bakanı Şükrü Kaya. Yine CHP...
Erdoğan, AKP’li milletvekili Mehmet Metiner’i de “Bu işlere daha fazla girme Mehmetçiğim” diyerek uyardı.
Erdoğan konuşmasında dönemin tanıklarının anlatımlarının yer aldığı kitaplardan ve özellikle Necip Fazıl’ın ‘Son Devrin Din Mazlumları’ isimli kitabından bol bol alıntı yaptı. Başbakan, Dersim olayının simgesi olan Seyit Rıza’yı da özel olarak andı: “Dönemin Malatya Emniyet Müdürü İhsan Sabri Çağlayangil, bir röportajda bunu şöyle anlatıyor: ‘Seyit Rıza, meydan insan doluymuş gibi sessizliğe ve boşluğa hitap etti: Evlad-ı Kerbelayıkh, bihatayıkh, yani Kerbela’nın çocuklarıyız. Biz hatasızız. Ayıptır, zulümdür, cinayettir.” Erdoğan konuşmasında bazı belgeleri de tek tek gösterdi. Başbakan’ın açıkladığı o belgeler ve üzerine yaptığı yorumlar şöyle:
BELGE 1: DERSİM RAPORU: Çeşitli tarihlerde Dersim raporları hazırlanıyor. Şu rapor sadece 100 adet bastırılarak, zatamahsus olarak, bu notla belli yerlere gönderilmiş bir rapordur. Deniliyor ki: Dersim, Hükumet-i Cumhuriye için bir çıbandır. Bu çıban üzerinde kat’i bir ameliye yapmak ve ihtimalat-ı elimeyi önlemek, selamet-i memleket namına farz-ıayndır.
BELGE 2: TUNCELİ KANUNU: Kanunun ilk maddesinde şu belirtiliyor: Tunceli vilayetine, korkomutan rütbesinde bir zat vali ve kumandan olarak seçilir. Sonra, bu vali ve kumandana yasada çok enteresan haklar tanınıyor. Mesela aileleri bir yerden bir yere göç ettirebilir.
BELGE 3: ÖLÜ SAYISI: Jandarma Komutanlığı’ndan Başbakanlığa gönderilen belgede Dersim’e yapılan müdahalenin ölü, diri ve teslim olanların bilançosu veriliyor. Buna göre 1936, 1937, 1938 ve 1939’da toplam 13 bin 806 kişi öldürüldü. Belgenin altındaki imza çok ilginç. Faik Öztrak. Dahiliye vekili, yani İçişleri Bakanı...
BELGE 4: BAKANLAR KURULU KARARI: Tunceli’den 11 bin 683 kişinin sürüldüğünü belirtiyor, 2 bin kişinin daha sürülmesini karara bağlıyor. Başbakan kim biliyor musunuz Celal Bayar. Reisi Cumhur İsmet İnönü. İmzalardan bir isim daha dikkatimi çekti. Bayındırlık Bakanı Ali Çetinkaya. CHP bu işte...
BELGE 5: 1938 TARİHLİ RAPOR: Dersim operasyonlarının hemen ardından, Sason’da yapılan temizlik ve takip operasyonlarının raporu. Sason bölgesinde 384 kişinin öldürüldüğü, teslim olanların batıya göç ettirildiği ifade ediliyor. 28 Eylül 1938. İmza kim biliyor musunuz? İçişleri Bakanı Şükrü Kaya. Yine CHP...
Kaynak: www.radikal.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder